Atrakcyjność turystyczną  Szczawnicy podniosło w znacznym stopniu wytyczenie i otwarcie  pieszych, górskich i pieszo – rowerowych przejść granicznych z sąsiednią  Słowacją, a zwłaszcza z najbliższą słowacką miejscowością – Leśnicą. Nowoczesna, 6 km ścieżka edukacyjna pieszo – rowerowa, zbudowana przy współudziale środków Unii Europejskiej stała się wspólną ofertą turystyczną obu przygranicznych gmin Szczawnicy i Leśnicy. Ścieżka biegnie od stacji Kolejki Linowej „Palenica” w Szczawnicy, lewą stroną stoku Grajcarek do Pienin, a dalej drogą Pienińską do Leśnicy. Wzdłuż ścieżki zbudowano  parkingi dla rowerzystów, ławki wypoczynkowe i tablice informacyjne, przedstawiające  różnorodności Pienińskiego Parku Narodowego

Folklor góralski jest w Szczawnicy wciąż żywy, aktywny i widoczny w gwarze pienińskiej znacznie różniącej się od innych gwar, strojach ludowych noszonych szczególnie przez flisaków, dorożkarzy i rodowitych mieszkańców Szczawnicy podczas uroczystości i na  co dzień, w wyrobach tutejszych rzemieślników i dziełach lokalnych  twórców ludowych. Działają w Szczawnicy liczne zespoły regionalne oraz Pieniński Oddział Związku Podhalan. Największym i najbardziej znanym  świętem lokalnego folkloru, przybliżającym zwyczaje i tradycje góralsko-pasterskie jest organizowane w lipcu przez Miejski Ośrodek Kultury „Lato Pienińskie”.

W Muzeum Pienińskim znajduje się stała ekspozycja etnograficzno-historyczna, poświęcona kulturze górali pienińskich i tradycji zdrojowej, gdzie można zobaczyć typowe ubiory, narzędzia, zwyczaje.

Przez cały rok w pijalni uzdrowiskowej  przedstawione są cykliczne wystawy malarskie rzeźby oraz haftu miejscowych twórców ludowych.

W Jaworkach, kilka kilometrów od centrum Szczawnicy, znajduje się przystań dla artystów – „Muzyczna Owczarnia”. Odbywają się tutaj liczne koncerty rockowe, bluesowe, jazzowe, country i inne znanych i artystów  polskich i zagranicznych. Piękne  wnętrza i niepowtarzalny klimat gromadzą w weekendy koneserów i znawców dobrej muzyki.

Bogactwo krajobrazów górskich Szczawnicy i urok XIX w. architektury zdrojowej, w połączeniu z możliwościami aktywnego wypoczynku, przyciąga rok rocznie  tysiące turystów. Szczawnica jest stałym miejscem odwiedzin osób odwiedzających Pieniny.